Czy nasze dziecko jest gotowe na pójście do szkoły? - poradnik rodzica
Przedszkole jest miejscem, gdzie dzieci bawią się i uczą. To pierwszy szczebel w drabinie edukacyjnej oraz wstęp do nauki w szkole podstawowej.
Niezwykle ważny jest dobry start dziecka w szkole. Warunkuje powodzenie w nauce. Dobry start przynosi dziecku zadowolenie, które z kolei jest ogromną motywacją do dalszej pracy.
Zapewnia uznanie w grupie rówieśniczej, ułatwia więc relacje społeczne. Dziecko staje się pewne siebie, ma wysoką samoocenę oraz pozytywny stosunek do nauki.
Rozpoczęcie nauki nie oznacza tego, że dzieci w ogóle się nie bawią. W I klasie zabawy są bardzo zbliżone do tych, jakie były w przedszkolu. Z czasem treść zabaw pogłębia się, wiele jest zabaw i gier zespołowych, w których role i reguły są już bardzo dobrze określone i powinny być przestrzegane.
Wiele dzieci rozpoczynających naukę ma trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami, nie potrafią podporządkować się dyscyplinie szkolnej, wykazują mały stopień usamodzielnienia np. nie potrafią ubrać się, spakować tornistra, gubią zeszyty, przybory szkolne, tęsknią za domem i płaczą przy każdym rozstaniu z rodzicami. Dzieci te mimo prawidłowego rozwoju intelektualnego szybko zniechęcają się do nauki, doznają wielu niepowodzeń, a ich stosunek do szkoły staje się negatywny. Dlatego też bardzo ważne jest czy dziecko dojrzało do szkoły.
Dojrzałym do podjęcia nauki szkolnej jest dziecko, które osiągnęło taką wrażliwość i taki stopień rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego, który umożliwia mu przystosowanie do wymagań szkoły i kontynuowanie z powodzeniem nauki w klasie pierwszej.
Wrażliwość dziecka to jego ciekawość, zainteresowanie rysowaniem, liczeniem, literkami, czytaniem, to pierwsze próby pisania, to stałe pytania: jak to, po co, dlaczego? Przystosowanie do wymagań to podporządkowanie się poleceniom, wskazówkom i uwagom osób dorosłych - dziecko wie, że ono nie jest "najmądrzejsze" i że nie wszystko umie najlepiej - daje sobą kierować. Tylko takie dziecko korzysta z procesu nauczania.
Doświadczenie pokazuje, że dzieci bardzo różnią się między sobą pod względem przygotowania do szkoły. Różnice te wynikają z czynników wrodzonych, uwarunkowanych genetycznie, jak też z uwarunkowań środowiskowych.
Warunkiem dobrego startu w szkole jest nie tylko znajomość liter czy umiejętność czytania i pisania, na co rodzice zwracają największą uwagę. Zależy on od takich komponentów dojrzałości szkolnej jak:
-
dojrzałość społeczna
-
dojrzałość emocjonalna
-
dojrzałość umysłowa
-
dojrzałość fizyczna
Dziecko sześcioletnie gotowe do podjęcia obowiązku szkolnego powinno:
-
umieć bawić się i pracować z innymi dziećmi,
-
umieć wyrażać swoje potrzeby (pomysły, propozycje),
-
być samodzielne w działaniach i samoobsłudze,
-
reagować na polecenia nauczyciela,
-
potrafić pytać i odpowiadać zapytane,
-
starać się respektować normy, np. siedzimy w tym miejscu, podnosimy rękę, itp.
Dziecko dojrzałe do szkoły:
- wykazuje umiejętność hamowania emocji, zwłaszcza silnych, umie już opanować radość, a także i złość,
- dostrzega innych - ich postawy i emocje,
- reaguje na polecenia nauczyciela (pamięta je),
- stara się próbować różnych działań - mimo trudności (wzmacnianie przez dorosłego),
- ma poczucie obowiązku i odpowiedzialności,
- jest ciekawe świata, bada, docieka
Dziecko 6-letnie przygotowujące się do nauki pisania i czytania powinno:
-
porozumiewać się w sposób zrozumiały dla otoczenia,
-
skupiać uwagę na 10-15 minut (uwaga kierowana),
-
potrafić zapamiętać dwie czynności do wykonania po kolei,
-
w zakresie rozwoju analizatora wzrokowego:
-
prawidłowo różnicować kształty
-
odtwarzać poprawnie wzór z pojedynczych elementów
-
dobierać figury geometryczne o takich samych właściwościach (kształt, wielkość, kolor)
- dostrzegać różnice i podobieństwa
-
w zakresie rozwoju analizatora słuchowego:
-
poprawnie różnicować pojedyncze głoski
-
wyodrębniać w słowie głoski i sylaby
- umieć łączyć głoski w sylaby, a sylaby w wyrazy
-
w zakresie rozwoju analizatora kinestetyczno-ruchowego:
-
mieć ukształtowaną wzrokową orientację przestrzenną (przed, nad, obok, za)
- mieć utrwalone pojęcie stron, prawej i lewej w schemacie ciała i na kartce papieru
-
w zakresie rozwoju mowy:
-
oddychać z zamkniętą buzią,
-
połykać ślinę z językiem ułożonym wysoko - na podniebieniu,
-
reagować na szepty i dźwięki z odległości nawet kilku metrów,
-
wszystkie głoski wymawiać poprawnie,
-
różnicować słuchowo głoski podobne w brzmieniu, np. p-b, d-t, g-k, w-f, ż-sz itp.
-
zachować prawidłowy akcent, intonację i tempo wypowiedzi;
- budować wypowiedzi poprawnie pod względem gramatycznym.
Dojrzałość fizyczna
O dojrzałości fizycznej decydują:
-
stan zdrowia
-
sprawność ruchowa i motoryczna
-
odporność na zmęczenie i choroby
-
prawidłowy wzrok i słuch
-
niezaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa
-
sprawność manualna - poziom rozwoju mięśni dłoni, palców, nadgarstka
Dziecko sześcioletnie powinno być na tyle rozwinięte, aby poddać się systematycznemu wysiłkowi, z jakim wiąże się chodzenie do szkoły, siedzenie w ławce, odrabianie lekcji, przebywanie w grupie dzieci.
Edukacja szkolna jest wielkim dobrodziejstwem i radością dziecka pod warunkiem, że dziecko potrafi sprostać wymaganiom stawianym w szkole, dostosować się do warunków szkolnych, korzystać z nauki. Jeśli nie jest do tego gotowe, szanse na sukces i powodzenie są małe.
Należy pamiętać, iż każde dziecko jest inne, jest indywidualnością, jego rozwój nie zawsze musi być harmonijny. Dajmy dziecku CZAS i WSPARCIE!
pedagog
Hanna Bogusz
Polecamy także: